ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Нью-Йоркте өткен БҰҰ Бас Ассамблеясының 80-сессиясындағы жалпы дебатта сөз сөйледі. Мемлекет басшысы жаһандық күн тәртібіндегі ең өзекті мәселелеріне тоқталды: Қауіпсіздік Кеңесін реформалау, ядролық қарусыздану, Украина мен Газадағы қақтығыстар, климаттық дағдарыс және жасанды интеллекттің дамуы.

Қауіпсіздік Кеңесін реформалау және «орта державалардың» рөлі
Президенттің айтуынша, БҰҰ бүгінде сенім дағдарысын бастан кешіп отыр және жедел реформаны қажет етеді. Ол Қауіпсіздік Кеңесінде Азия, Африка мен Латын Америкасының ірі мемлекеттерімен қатар, «жаһандық тепе-теңдікті сақтай алатын жауапты орта державалардың дауысы күшеюі тиіс» екенін атап өтті.

Украина, Газа және дипломатия
Тоқаев Украинадағы қақтығыстың халықаралық қауіпсіздікті әлсіретіп отырғанын айтып, тараптарды саяси ымыра мен дипломатиялық шешім іздеуге шақырды. Ал Газаға қатысты гуманитарлық дағдарыс «қорқынышты деңгейге жеткенін» айтып, бейбіт тұрғындарды қорғау мен екі мемлекет негізіндегі шешім қажеттігін баса көрсетті.

Ядролық қарусыздану және биологиялық қауіпсіздік
Қазақстан Президенті елімізді ядролық қарусыздану жөніндегі жаңа диалог алаңы ретінде ұсынды. Сондай-ақ, халықаралық биологиялық қауіпсіздік агенттігін құру бастамасын көтерді.

Климат және экология
Тоқаев Орталық Азиядағы экологиялық қауіпке ерекше назар аударды: мұздықтардың еруі, Каспийдің тартылуы, Арал қасіретінің салдары. Ол 2026 жыл БҰҰ аясында Қазақстанның бастамасымен «Тұрақты даму мақсатындағы халықаралық еріктілер жылы» болып жарияланатынын, ал сол жылдың сәуірінде Астанада аймақтық экологиялық саммит өтетінін еске салды.

Жасанды интеллект және цифрландыру
Президент жасанды интеллектті «адамзат прогресінің қозғаушы күші» деп атады, сонымен бірге технологиялық және әлеуметтік теңсіздік тәуекелдеріне де тоқталды. Сондай-ақ, әлемдік аренада Қазақстан ұлттық суперкомпьютерін іске қосқанын, алдағы үш жыл ішінде толық цифрлық мемлекетке айналуды көздеп отырғанын жеткізді.

Қазақстан және әлем
Сөзінің соңында Мемлекет басшысы Қазақстандағы ауқымды реформалардың жалғасып жатқанын, еліміздің жаһандық ынтымақтастықты қолдайтынын айтты.